ویدئوها و مطالب آموزشی مشاوره‌ای در زمینه رشد و هدایت تحصیلی برا

به گزارش خبرنگار مهر، رضوان حکیم زاده،  در نشست خبری ظهر یکشنبه با عنوان دستاوردهای چهل سالگی انقلاب اسلامی در آموزش و پرورش، افزود: بدون شک دستاوردهایی که تا به امروز بوده حاصل تلاش مدیران آموزش و پرورش از اولین مدیر بادرایت این وزارتخانه آقای غلامحسین شکوهی تا جناب آقای بطحایی که تا امروز وزیر آموزش و پرورش هستند، است.

وی در ادامه با اشاره به اینکه دستاوردهای آموزش و پرورش در حوزه ابتدایی به دو دسته کمی و کیفی تقسیم می شود، گفت: اگر بخواهیم با زبان علمی صحبت کنیم باید در بحث عملکرد به شاخص هایی که در معیارهای جهانی پذیرفته شده است و قابلیت رصد و مقایسه طی سالهای متعدد را دارند، بپردازیم.  در برخی از شاخص ها به دلیل آنکه رصد اطلاعاتی از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا امروز در دست نبوده است، امکان پایش مستمر وجود ندارد. از سال 80 به بعد پایگاه داده ها شروع به پردازش اطلاعات کردند و ما در این بازه تمام شاخص ها را رصد کردیم.

حکیم زاده افزود: نرخ پوشش تحصیلی خصوصا در مقطع پیش دبستانی و دبستان از مهم ترین شاخص های عملکرد آموزش و پرورش در حوزه کمی درصد پوشش دبستان در قبل از انقلاب 20.2 بوده است و امروز این عدد بالای 70 درصد است. همچنین پوشش پیش دبستانی با محوریت رشد در مناطق محروم و دوزبانه بسیار جهش قابل توجهی داشته است. به همین خاطر میانگین کشوری نرخ پوشش پیش دبستانی ما گرچه 70.1 درصد است اما در استان سیستان و بلوچستان این نرخ پوشش 80.7 درصد در استان خراسان شمالی 85 درصد، در استان ایلام بالای 90 درصد و در استان خوزستان به پوشش صد درصدی رسیده ایم. این به آن معناست که در استانی مانند خوزستان با تمام مناطق صعب العبور و عشایری که مدارس چند پایه دارند، نوآموزان پیش دبستانی نیز تحت پوشش قرار گرفته اند.  در ششم اسفند امسال در همایش علمی دستاوردهای ملی آموزش پیش دبستانی به تفصیل درباره آن سخن خواهیم گفت.

معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش اظهار داشت: درباره نرخ پوشش دبستان طبق برآوردها قبل از انقلاب نرخ پوشش 80 درصد بوده است به آن معنا  که از هر 100 کودک ایرانی 20 کودک تحت پوشش قرار نداشتند اما امروز نرخ پوشش دبستان در کشور مان 98.13 درصد است و کمتر از دو درصد دانش آموزان تحت پوشش نیستند. البته برای ما این دو درصد هم بسیار مهم است و برای آن برنامه هایی داریم.

وی در ادامه با اشاره به اینکه شاخص بعدی کمی که بسیار دارای اهمیت است و نشانگر وجود عدالت آموزشی است نسبت تعداد دختران تحت پوشش به پسران است، گفت: درصد دانش آموزان دختر تحت پوشش در مقطع ابتدایی در سال 97، 48 درصد نسبت به پسران است. در حالی که در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی این عدد 36درصد بوده است. این دستاوردها مسلماً در اثر مستقیم وقوع انقلاب اسلامی به دست آمده است چرا که از موانع جدی حضور دختران در امر آموزش، موانع فرهنگی اجتماعی بوده است. در پیش از انقلاب یک دوگانگی برای حضور زن ایرانی در اجتماع تعریف شده بود که زنان یا باید آزاد باشند و در اجتماع حضور داشته باشند و یا باید برای حفظ ارزشها از حضور فعال در اجتماع چشم پوشی کنند. نتیجه این نگاه این بود که در بسیاری از شهرها و روستاها، خانواده ها مانع از حضور دختران در مدرسه می شدند.

حکیم زاده در ادامه به آمار دانش آموزان ابتدایی عشایری در کشور در سال 57 و سال 97 اشاره و تصریح کرد: در سال 57 ما 78 هزار و 982 دانش آموز عشایری در مقطع ابتدایی داشتیم و ا مروز علیرغم اینکه تعداد عشایر کشور کم شده است این تعداد به 187 هزار و 497 نفر رسیده است. همچنین تعداد کل دانش آموزان دختر عشایری ما امروز 88 هزار و 649 نفر است در حالی که در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی این عدد 31 هزار و 595 نفر بوده است.

وی با اشاره به اینکه تعداد کارکنان لیسانس و بالاتر از آن در مقطع ابتدایی از 1.2 درصد در سال 57 به 79.9 درصد در حال حاضر رسیده است، خاطرنشان کرد: نرخ گذر دانش آموزان از ابتدایی به متوسطه که یکی دیگر از نشانگر های مهم رشد کمی در آموزش و پرورش است در سال 57، 73.9 درصد بوده و امسال این آمار 96.4 درصد است.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش مهمترین نکته کیفی ارتقای آموزش و پرورش را در حوزه کیفی ایجاد یک نقشه راه بر مبنای فرهنگ اسلامی و فرهنگ غنی ایرانی و تصویب سند تحول بنیادین بیان کرد.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در بخش پرسش و پاسخ به خبرنگاران در پاسخ به سوال خبرنگار مهر درباره کمیت و کیفیت اجرای طرح شهاب در مدارس با توجه به تاکید روز گذشته وزیر آموزش و پرورش مبنی بر اینکه تنها راه کشف استعدادها در مدارس طرح شهاب است، بیان کرد: طرح شهاب در واقع متعلق به بنیاد نخبگان است و در حال حاضر در این بنیاد تغییر ساختاری اساسی رخ داده است و چینش ها عوض شده به نوعی که به دوره قبل دانشگاه و دوره بعد از دانشگاه تقسیم شده است. در وحله دوم متولی این امر در آموزش و پرورش مرکز استعدادهای درخشان است و ما در آموزش ابتدایی یکی از مجریان آن هستیم. اما از آنجا که طرح شهاب باید روی همه دانش آموزان اجرا شود، از همین رو معلمان مقطع ابتدایی در این حوزه اهمیت بسیاری پیدا می کنند و ما بارها اعلام کرده ایم آمادگی داریم که مشارکت فعالتری برای اجرای طرح شهاب داشته باشیم و نقش موثرتری را ایفا کنیم.

حکیم زاده ادامه داد: ما به این طرح اعتقاد داریم و آن را یکی از درست ترین روش های تربیتی برای شناسایی استعدادها که باید از کودکی شروع شوند و در بستری طبیعی و بدون قضاوت صورت بگیرند، می دانیم. یکی از اشکالات اساسی نظام آموزشی ما این بوده است که تنها یک استعداد را به رسمیت شناخته. طرح شهاب این را عنوان می کند که دانش آموزان دارای استعدادهای متفاوت هستند و آموزش و پرورش باید این فرصت را فراهم کند که انواع استعدادها شناسایی شوند و دانش آموزان نسبت به استعدادهایشان بازخورد مثبت دریافت کنند و در نهایت هدایت تحصیلی به گونه ای باشد که همه فکر نکنند باید رشته پزشکی بخوانند.

وی تاکید کرد: ما امروز به همان اندازه که به پزشک نیاز داریم و چه بسا بیشتر از آن، به جامعه شناس، عالم علم اقتصاد، عالم علم سیاست و غیره نیاز داریم. اما به دلیل روند غلط به رسمیت شناخته شدن هوش ریاضی و تجربی در آموزش و پرورش، این اتفاق رخ نداده است و طرح شهاب راه حل خوبی است.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به سوالی درباره بحث تراکم دانش آموزی در مقطع ابتدایی که بر اجرای بسیاری از طرح های این معاونت تاثیر می گذارد، بیان کرد: تراکم دانش آموزی بحث بسیار مهمی است. در ابتدای مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش به طور مشخص توضیح داده شده است که نباید این تراکم در کلاس های درس بالای 26 نفر باشد و اشاره می کند که برای محاسبه تراکم در مقطع ابتدایی باید آن را در سه سطح محاسبه کنیم. در کلان شهرها، در شهرهای کوچک و نقاط دور افتاده به صورت مجزا.

وی در ادامه تاکید کرد: اصل مهم عدالت آموزشی، دسترسی به آموزش است. اما ما تعهد داریم که شاخص های استاندارد را نیز رعایت کنیم. در حال حاضر 180 هزار کلاس درس در مقطع ابتدایی با تراکم کمتر از 25 نفر است و 60 درصد کلاس های دوره ابتدایی با تراکم بالای 26 نفر و عموماً در کلان شهرها و مراکز شهرها هستند که این 60 درصد 4 میلیون و 800 نفر از جمعیت دانش آموزی را در بر می گیرد.

حکیم زاده تاکید کرد: اگر سازمان امور اداری استخدامی مبنای محاسبه غلطی را که تا امروز اعمال کرده است در محاسبه فضا و معلمان مورد نیاز در مقطع ابتدایی اصلاح کند و بر اساس مصوباتی که وجود دارد عمل کند، آن وقت در دادن امکانات برای جذب به دانشگاه فرهنگیان و سایر دانشگاه ها به مدل دیگری عمل خواهد کرد.

وی ادامه داد: طرح هایی که ما در مقطع ابتدایی اعلام می کنیم عموماً فراگیر است مانند طرح عید و داستان که هم سال گذشته و هم امسال در سراسر کشور اجرا شد. اما برای اجرای برخی طرح ها مانند طرح هایی که به حوزه های مهارتی مربوط می شود، تراکم کلاس یک مانع جدی است. هرچند طرحی مانند جایگزینی تکالیف مهارت محور به جای مشق شب که برای کلاس های زیر 26 نفر طراحی شده بود، در برخی مدارس در کلاس هایی با آمار دانش آموزان 50 نفر هم اجرا شده است. به معنای دیگر برخی از طرح ها که تراکم دانش آموزی مانع اجرای آن است با خلاقیت معلم قابل رفع شدن است اما تراکم بالا نشانه خوبی نیست. در دنیا استاندارد، کلاس های 16 و 17 نفره است و عدد مطلوب را 22 نفر اعلام کرده اند و در مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش سقف این عدد روی 26 نفر بسته شده است. اینها همه بر اساس اصول علمی تبیین شده است.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به پرسش دیگری درباره بحث طرح بازی و یادگیری نیز گفت: این طرح تا پایان دهه مبارک فجر در هر 10 استانی که کلید خورده است به صورت کامل به اجرا درخواهد آمد.

وی همچنین به اصلاح شیوه نامه طرح جابر اشاره کرد و گفت: در سال گذشته در طرح جابر ما داوری و قضاوت و اعلام رتبه بندی را حذف کردیم و می خواهیم روندی را طی کنیم که تا سال 99 شیوه اجرایی به طور کامل متحول شود و به جای رقابت، اهمیت پژوهش های علمی به صورت گسترده در میان دانش آموزان رواج پیدا کند.

حکیم زاده در بخش دیگری از سخنان خود درباره اجرایی شدن مقطع پیش دبستانی در سیستم آموزش و پرورش کشور گفت: هدفگذاری ما پوشش 73 درصدی پیش دبستانی در سال جاری در کشور بود که به آمار 70.1 درصد رسیدیم. تاکید ما این است که مهمترین دوره شکل گیری شخصیت کودکان، دوره کودکی است و بسیاری از متخصصان دنیا بر اهمیت دوره پیش دانشگاهی تاکید کرده اند. چرا که در این دوران کودکان بیشتری ظرفیت های یادگیری را دارند. آرزوی ما نیز پوشش 100 درصدی این مقطع و اجباری شدن آن است. برای دفاع از آن نیز پشتوانه علمی داریم. خوشبختانه گام های خوبی در این مسیر برداشته شده است و حتی بخشنامه ای را ارسال کرده ایم تا برای حضور کودکان با کمترین هزینه فرآیندها تسهیل شود. هرجا ما آموزش را به سمت انتفاع برده ایم ضرر کرده ایم مانند همین مقطع پیش دبستانی.